Final reisverslag Spitsbergen

Tusen takk Spitsbergen, bedankt voor deze onvergetelijke ervaring! De cursus, docenten, excursies, de groep en een ijsbeer… het was super mooi. Een avontuur dat ik niet had willen missen. Ik hoop dat ik jullie met mijn reisblog, foto’s en film ook heb kunnen laten meegenieten. Hierbij een samenvatting van alle hoogtepunten.

Een van de meest bijzondere ervaringen was toch wel meerdaagse veldexpeditie. Na een lange tocht met de boot om bij het kamp te komen, maakten we eerst nog een korte tussenstop in de plaats Barentszburg. De naam voor deze plaats werd gegeven als eerbetoon aan de Nederlandse ontdekkingsreiziger Willem Barentsz die Spitsbergen heeft ontdekt. Op dit moment is het een oude mijnplaats waar kolen worden gewonnen en behoort het officieel tot Rusland. Andere plaatsen waar vroeger kolen werden gewonnen zijn inmiddels verlaten aangezien kool winnen niet meer rendabel is. In Bartenzburg gaat de mijnbouw nog wel door. In plaats van kolen te verkopen worden deze nu opgeslagen voor betere tijden. Het stadje doet een beetje denken aan de oude Sovjet Unie. Er staat een beeld van Lenin, de flatgebouwen hebben gekke kleuren en er staat een Russische vlag. Ook waren er een aantal bouwvakkers bezig met een muurtje. Echter was maar eentje druk aan het werk van de 4, de andere 3 stonden te kijken. Verder wordt er ook met roebels betaalt. Ik kan dus zeggen dat ik ook nog even voet heb gezet op Russisch grondgebied.

Eenmaal aangekomen in het kamp stonden de tenten al opgesteld nog van eerste groep voor ons. Het kamp bestond uit een eettent, een tent met apparatuur, slaaptenten en een aparte poeptent waar je vooral niet mocht plassen. Al snel werd een indeling gemaakt voor het koken en de berenwacht. De berenwacht bestond uit 3uur op de uitkijk staan samen met de hond, en wisselde elke nacht van 9 tot 12, 12 tot 3, 3-6 (ook wel graveyard shift genoemd) en van 6 tot 9 in de ochtend. Een andere belangrijke taak was het kamp van water voorzien. Water werd van een rivier verderop gehaald en moest met jerrycans per boot gehaald worden. Voor het gedronken kon worden moest het echter eerst ook nog gekookt worden vanwege kans op muizen parasieten. Ik kan zeggen dat het water ook niet bepaald smaakvol was.

Overdag hadden we veel excursies waarbij we vaak met kleine groepjes met een docent meegingen. Met behulp van radio’s bleven de groepen in contact met elkaar. Tijdens een van de excursie kregen we opeens een bericht van een andere groep die eerder terug waren in het kamp. “Er is een beer in het kamp!” Direct zijn we snel teruggegaan. Eenmaal in het kamp was de beer nog in verte te zien. Daar hij inmiddels lag te slapen na een aanval op het hondenvoer gedaan te hebben. De andere groep die al eerder in het kamp was had geluk gehad. Een van hen wilde net de eettent in lopen toen de beer naar buiten kwam. Hij was op 15 m afstand van de grote mannetjes beer. Door heel hard “bear, bear!” te schreeuwen heeft hij de beer weg kunnen jagen. Het had anders af kunnen lopen.

Inmiddels bij het kamp aangekomen was het belangrijk vooral goed bij elkaar te blijven. Al snel gingen 2 van de docenten achter de beer aan om hem nog verder weg te jagen. Er moest duidelijk gemaakt worden dat het kamp niet een plek is waar hij mag komen. Met een signaal pistool gingen ze achter hem aan. Met lichtflits en een harde knal was de beer opnieuw erg geschrokken. Maar na korte vluchtactie viel hij verder opnieuw weer in slaap. ’s Nachts tijdens de berenwacht heb ik de hele tijd naar deze wit stip aan de horizon zitten kijken. Ik kan zeggen dat het houden van de berenwacht best bijzonder was. Uitkijkend over gletsjers in de middernacht zon en af en toe een zeehond of walvis die boven water komt kijken. Later in de nacht bleek de ijsbeer opnieuw aan de wandel te gaan.

De volgende dag werden we opnieuw bezig gehouden door de ijsbeer. Dit maal vanaf de andere kant. Iets verderop was een hut waar een aantal Russen in verbleven. Zij waren op excursie gegaan terwijl de ijsbeer ondertussen inbrak in deze rode hut. Het verschil tussen de Noren en Russen is dat Russen geen geweer bij zich mogen dragen om zichzelf te kunnen verdedigen. Wij probeerden daarom alvast de beer weg te jagen. Dit keer met iets minder succes om hem af te schrikken. Hij had zijn plekje wel gevonden en deed opnieuw een slaapje. Het verschil moest er zijn. Wij sliepen in tenten en de beer had een mooie hut voor zich. Verder hebben we eigenlijk niet zoveel last gehad van de beer. Het was eigenlijk best een vriendelijke beer. Niet agressief en steeds makkelijk weg te jagen. Bij elkaar is hij zo’n 3 dagen bij ons in de buurt gebleven.

Veder wil ik nog even zeggen dat ik erg respect heb voor onze professor. Hij kan niet alleen fantastisch lesgeven, maar kan ook ijsberen wegjagen, water halen en andere belangrijke logistieke taken. Iets wat ook een belangrijke eigenschap is wanneer je onderzoek wil doen in soms barre leefomstandigheden vaak met select gezelschap. Zelf hij ook veel onderzoek heeft gedaan in het poolgebied waar je soms dagen of weken zit opgescheept met dezelfde mensen. Je moet er maar tegenkunnen. Het is ieder geval geen luie wetenschap waar iedereen zich hiermee bezig houdt. Het enige waar onze professor wel over klaagde was dat hij dit keer te weinig aan lesgeven toe is gekomen. Dat was dan weer de schuld van de ijsbeer wat bij elkaar opgeteld een dag heeft gekost. Maar goed hij vertelde dat hij de ijsbeer toch ook wel weer leuk vond.

Niet alleen de 5-daagse excursie, maar ook de vele andere excursies naar de gletsjers zowel met als zonder boot waren geweldig. Nieuw voor mij was het begrip ‘surging glaciers’. Hoewel veel van de gletsjers ijsmassa verliezen hoeft het niet altijd zo te zijn dat deze zich ook terugtrekken. Door het smelten van de sneeuw aan het oppervlak bereikt smeltwater via kanalen en scheuren in het ijs de bodem van de gletsjer. Hoe meer water de bodem van de gletsjer bereikt, hoe minder wrijving en des te sneller deze zal bewegen. Hierdoor kan het zo zijn dat de gletsjer zich steeds verder uitstrekt. Iets wat zich kenmerkt voor de gletsjers op Spitsbergen.

De reden waarom ik voor deze leerervaringen kies is vaak met het idee later iets goeds terug te kunnen doen. Een van de redenen waarom ik ook voor Wageningen heb gekozen. Echter nu blijkt het zo te zijn dat hoe hoger opgeleid dat niet altijd zo goed is voor de aarde. Onderzoek heeft aangetoond dat als je langer gestudeerd hebt vaak ook meer te besteden hebt later en meer over de wereld reist. Dit geldt denk ik ook voor mij met al mijn avonturen en reizen die ik al hebt gemaakt. Ondanks de schade die ik al heb aangericht en het bewustzijn hiervan hoop ik toch met de kennis die ik opgedaan iets goed terug te kunnen doen en mijn ervaring met jullie te delen.

Inmiddels reis ik weer af naar Nederland en zit het avontuur er bijna op. Op dit moment zit ik in het vliegtuig. Na een comfortabel heen reis met SAS businessclass reis ik nu iets meer budget terug met Norwegian. Terwijl ik dit bericht schrijf zit ingeklemd tussen een Zweeds echtpaar die net een paar kaneelbroodjes te hebben verorberd en nu liggen te dutten. Het doet mij een beetje denken aan de slapende ijsbeer waar ik naar zat te kijken tijdens de berenwacht tijdens de excursie. Normaal zijn de Scandinavische mensen niet zo stevig, maar er zijn natuurlijk uitzonderingen. Laten deze nu uitgerekend naast mij zitten. Daarbij heeft de rij voor mij de stoel naar achteren hebben geplaatst, zover mijn benen dit toelaten. Het is hier gezellig knus.

Komende dagen moet ik nog een verslag afronden, maar ik kan zeggen dat het studentenlevel zijn einde nadert. Het leven als student is iets dat niet iedereen meemaakt. Vaak wordt gezegd dat het de mooiste tijd is van je level. Daar ben ik het helemaal mee eens. Als student maak je heel veel mooie dingen mee. Eigenlijk jammer dat niet iedereen dit kan meemaken. Maar om zover te komen gaat niet vanzelf. Ik heb er altijd hard voor moeten werken en ook dingen voor op moeten offeren. Iets wat niet altijd even leuk is.

Van mijn studiekeuze bodem, water en atmosfeer heb ik geen moment spijt gehad. De studie ik heb gekozen heeft mij zoveel mooie kansen geven met fantastische excursies en mooie ervaringen. Ik heb denk ik het maximale uit mijn studententijd weten te halen. Bijvoorbeeld door studeren in Noorwegen, veel excursies in Europa, zelfs naar IJsland en nu tot slot Spitsbergen. Dat neemt niemand mij meer af. Ik voel mij af en toe wel een beetje een bevoorrecht mens dat ik dit allemaal mag meemaken. Ik hoop daarom dat ik jullie met mij mee heb kunnen laten genieten en vertel iedereen graag mijn avonturen. Ik kijk alweer naar de volgende avonturen en nieuwe mensen te ontmoeten. Nog iemand om al deze avonturen en verhalen mee te delen zou mooi zijn. Dat is iets voor een volgend hoofdstuk. Als ingenieur in het burgerlevel.

R.E. Molenaar